Ai thực sự là cha đẻ của dòng xe Jeep huyền thoại?
Hãng Bantam cũng đã từng cung cấp các xe mẫu cho quân đội và gần như lấy được hợp đồng cứu nguy cho việc sản xuất xe hơi thời điểm đó.
Xe Jeep nổi tiếng là phương tiện phổ biến với quân đội Mỹ và là
loại xe giúp quân đội Đồng minh chiến thắng trong Chiến tranh thế giới thứ hai. Mới đây, trang báo Military (Mỹ) đã đăng bài viết giới thiệu về nguồn gốc loại xe quân sự đa năng này.
Đã có rất nhiều người tự nhận mình là cha đẻ của dòng xe Jeep nguyên bản. Nhưng thực tế xe Jeep lại là sản phẩm hợp tác ý tưởng giữa ngành công nghiệp sản xuất ô tô và chính phủ. Sản phẩm hợp tác này có lẽ là một trong những điều thú vị nhất trong lịch sử khi các ý tưởng lớn được xuất phát từ một mục tiêu chung.
Xe Jeep tải thương của quân đội Mỹ ở Okinawa (Nhật) ngày 22.4.1945
Chủ tịch Hiệp hội xe cổ của bang Maryland (Mỹ) Mark Gessler chia sẻ: “Cuối cùng thì mỗi bên đóng một vai trò và mỗi bên giữ một vị trí… Tất nhiên là không ai thực sự là cha đẻ của xe Jeep. Bởi khi một phát minh ra đời, luôn luôn có những người đồng sáng tạo và đây chính là minh chứng cho điều đó”.
Quân đội Mỹ đã đặt hàng loại xe mui trần, nhẹ và chạy mọi địa hình
Hiện, Công ty ô tô đa quốc gia Fiat Chrysler (FCA) đang là chủ sở hữu thương hiệu xe Jeep. Năm nay đánh dấu kỷ niệm 75 năm ra đời của xe Jeep nhưng ý tưởng về dòng xe này đã có từ trước đó.
Khởi đầu là ba nhà sản xuất chính giữ vai trò phát triển xe Jeep gồm: Công ty sản xuất xe hơi Bantam (ngày nay là Austin), hãng Ford và Công ty Willys-Overland. Ban đầu cả ba đều nhận thấy tiềm năng lợi nhuận khủng từ dự án này. Thậm chí, trước khi Chiến tranh thế giới thứ hai kết thúc đã diễn ra các cuộc giành giật vị trí và chủ sở hữu thương hiệu Jeep.
Đến năm 1939, trước khi các đoàn xe tăng Đức tiến vào Ba Lan, một vài quan chức quân đội Mỹ mong muốn có được loại ô tô trinh sát hội đủ các điều kiện như không mui, nhẹ và sử dụng được cho mọi địa hình.
Theo ông Brandt Rosenbusch, giám đốc dịch vụ xe cổ của FCA chi nhánh Bắc Mỹ cho biết, lúc đó không có sự lựa chọn nào thích hợp trong lúc quân đội Mỹ đang cần đổi mới. Ông cũng giải thích: “Quân đội Mỹ đã chuẩn bị rất kỹ càng cho chiến tranh như hầu hết các nước khác trong những năm 1930 nhưng lại không có nhiều phương tiện hữu ích nào vừa nhẹ vừa mui trần. Đặc biệt, không có loại xe bốn bánh nào chỉ nặng 1/4 tấn, đây là điểm tạo nên khác biệt lớn vào giai đoạn này”.
Ba mẫu thiết kế được gộp vào làm mẫu xe Jeep
Công ty Bantam có trụ sở chính đặt tại thành phố Butler (bang Pennsylvania) lúc bấy giờ đã thuê người vận động hành lang để đề xuất được dòng xe hai chỗ không mui nhẹ của hãng này. Hãng Bantam cũng đã từng cung cấp các xe mẫu cho quân đội và gần như lấy được hợp đồng cứu nguy cho việc sản xuất xe hơi thời điểm đó.
Đến ngày 11.7.1940, sau khi tới Công ty Bantam, ban hậu cần của quân đội Mỹ đã đưa ra bản chi tiết kỹ thuật mới dành cho loại xe bốn bánh, nặng 1/4 tấn và cực dễ ngụy trang. Sau đó, quân đội nước này đã đưa ra đấu thầu trước 135 công ty sản xuất ô tô. Cuối cùng chỉ có ba doanh nghiệp được đề xuất để sản xuất là Bantam, Ford và Willys-Overland.
Giám đốc Bảo tàng tưởng niệm các cựu chiến binh tại Huntsville (bang Alabama) Randy Withrow, người đang sở hữu cả ba mẫu thiết kế Jeep cho biết, mỗi mẫu có một ưu điểm riêng.
Mẫu xe của Ford (còn gọi là GP) thoải mái nhất và chở nhiều đồ hơn nhưng chi phí lại cao và không dự trữ được nhiều xăng dầu. Trong khi đó, với mẫu của Willys (ký hiệu MA) lại có động cơ mạnh nhất, chiếu sáng đáng kể và giảm bớt được khối lượng đáng kể so với thiết kế đầu tiên. Còn dòng Reconnaissance của Bantam được các chuyên gia thẩm định rất thích nhưng lại không đạt yêu cầu về chất lượng.
Cuối cùng, phía quân đội đã kết hợp các thiết kế này lại với nhau, dựa theo tiêu chí lấy các thuộc tính tốt nhất từ ba mẫu xe trên. Vị trí khung sắt và bình nhiên liệu đặt dưới ghế ngồi được lấy từ thiết kế của hãng Ford. Các yếu tố cơ bản khác lại được dựa theo thiết kế của Bantam. Nhưng cuối cùng hãng Willys-Overland giành được hợp đồng sản xuất nhờ vào sức mạnh của động cơ 4 xi lanh “Go Devil” của hãng này.
Từ năm 1941 đến 1945, hãng Willys đã sản xuất được 368.000 chiếc xe Jeep tại nhà máy Toledo ở bang Ohio để phục vụ quân đội Mỹ. Trong khi đó, hãng Ford lại nhận giấy phép từ Willys và đã sản xuất thêm 281.000 chiếc. Riêng hãng Bantam, đối thủ đầu tiên trong cuộc đấu lại không ký thêm được hợp đồng nào từ sau khi sản xuất 2.700 mẫu đầu tiên và các phiên bản phác thảo trước đó đã dành cho quá trình kiểm định.
Nguồn gốc thương hiệu xe Jeep
Nguồn gốc cái tên “Jeep” vốn đã không rõ ràng. Các nhà sử học đưa ra một vài cách giải thích nhưng hầu hết không được chấp nhận rộng rãi. Jeep có thể bắt nguồn từ mẫu GP do hãng Ford đặt tên. Hoặc cũng có thể là do cách gọi ngắn để chỉ công dụng chung của loại phương tiện này. Một giả thuyết khác lại cho rằng nguồn gốc của Jeep là từ một nhân vật trong phim hoạt hình Popeye.
Hãng Willys-Overland đã đưa tên “Jeep” trở thành một thương hiệu vào năm 1943 và đây cũng là khởi đầu chuỗi giành giật thương hiệu sau đó.
Năm 1948, Ủy ban thương mại liên bang Mỹ đã phải chỉ thị hãng Willys phải giảm bớt quảng cáo rầm rộ rằng công ty này đang sản xuất xe Jeep, đồng thời nhấn mạnh rằng phía quân đội Mỹ và các hãng khác như Ford hay Bantam cùng với hãng sản xuất ô tô Spicer (ngày nay là Dana) đều là các nhà đồng sản xuất xe này. Nhưng cuối cùng, hãng Willys vẫn sở hữu được thương hiệu “Jeep” vào năm 1950.
Giám đốc Randy Mithrow chia sẻ: “Cái nôi ý tưởng của xe Jeep đến từ thành phố Butler nhưng nơi ra đời đầu tiên lại là Toledo”.
Cùng Danh Mục:
Nội Dung Khác
Leave a Reply